സ്പോട്ട്‌ലൈറ്റ് എഫക്ട് അഥവാ സ്പോട്ട് ലൈറ്റ് സിൻഡ്രോം..

നമ്മുടെ ദൈനംദിന സംഭാഷണത്തില്‍ ഒരു പ്രത്യേക പ്രായ വിഭാഗത്തില്‍പെട്ട ആളുകളെ സംബോധന ചെയ്യാന്‍ ഉപയോഗിക്കുന്ന വാക്കാണല്ലോ കൗമാരം. ഇംഗ്ലീഷില്‍ അതിനു സമാനമായ പദം Adolescenceഅല്ലെങ്കില്‍ Teen-age എന്നതാണ്.

വ്യക്തി അവന്റെ ഉയർച്ചകൾ കീഴടക്കി മുന്നേറാൻ ഉള്ള ആദ്യ കാലം ആണ് നമ്മുടെ കൗമാരം മുതൽ ഉള്ളത്

 അതുപോലെ തന്നെ ഏറ്റവും അപകടം പിടിച്ചതുമായ കാലം...ശരിയായ ദിശയിലേയ്ക്കല്ല സഞ്ചാരമെങ്കില്‍, അങ്ങനെയാണെന്ന് തിരിച്ചറിയാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കില്‍ അത്യന്തം വിസ്‌ഫോടനാത്മകമായ ഒരു സ്ഥിതിവിശേഷത്തിലേയ്ക്ക് കൗമാരം നമ്മെക്കൊണ്ടെത്തിക്കും

അതിലൊന്നാണ് മറ്റുള്ളവർ എന്നെ എപ്പോഴും ശ്രദ്ധിക്കുന്നുണ്ട് എന്ന ചിന്തകാരണം ഉടലെടുക്കുന്ന സ്പോട്ട് ലൈറ്റ് ഇഫക്റ്റ് അഥവാ സ്പോട്ട് ലൈറ്റ് സിൻഡ്രോം..

കൗമാരത്തിന്റെ തുടക്കം മുതൽ ഇതിന്റെ ലക്ഷണങ്ങൾ കണ്ടു തുടങ്ങുംമെന്ന് മനഃശാസ്ത്രം പറയുന്നു....

ഓരോ വ്യക്തിക്കും ഏറ്റവും പ്രധാനം അവരവർ തന്നെയാണ് ലോകത്തിലെ ഏതൊരു മനുഷ്യനും അവനെക്കാൾ വേറൊരാളെ സ്നേഹിക്കുന്നില്ല എന്നതാണ് സത്യം ഏതൊരുവനും അവനവൻ തന്നെയാണ് ഈശ്വരൻ. 

മുതിരുമ്പോൾ ‘ഇവിടെ വേറെയും ആളുകളുണ്ട്, അവർക്ക് അവരുടേതായ കാഴ്ചപ്പാടുകളും മുൻഗണനകളുമുണ്ട്, അത് എന്റെ കാഴ്ചപ്പാടിൽ നിന്നും മുൻഗണനകളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമാണ്’ എന്ന യാഥാർഥ്യബോധം ക്രമേണ വളർന്നു വരും...ചിന്തകളും പുത്തൻ അറിവുകളും നമുക് സ്വായത്തം ആകുന്ന കാലം ആണ് അതെന് നമുക്ക് അറിയാം...

ചിലർക്ക്  അതിനു പകരം ‘ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രം ഞാനാണ്’ എന്ന വികലമായ ധാരണ ഉറയ്ക്കും. തന്റെ വസ്ത്രധാരണത്തിലും സംസാരത്തിലും, നടപ്പിലും ഇരിപ്പിലും വരെ മറ്റുള്ളവർ കുറവുകൾ കണ്ടെത്തുമോ, പരിഹസിക്കുമോ തുടങ്ങിയ അനാവശ്യ ചിന്തകൾ ഇവരെ അലട്ടും.....ഇവരെ ആരെങ്കിലും നോക്കുന്നത് പോലും ഇവർ ആലോസരമായി തോന്നും

ഈ പ്രശ്‌നം ഉള്ളവർ 2,3 തരമെന്നാണ് മാനസിക ശാസ്ത്രം പറയുന്നത്....

സോഷ്യൽ ആങ്സൈറ്റി ഡിസോഡർ അഥവാ സാമൂഹിക ഉത്കണ്ഠാ രോഗമുള്ളവരിൽ ഇത് പ്രകടമാകും. ഉത്കണ്ഠ പ്രധാന ലക്ഷണമായ വ്യക്തിത്വ വൈകല്യമുള്ളവരിലും കാണാം.

 കുട്ടിക്കാലത്തുണ്ടാകുന്ന ദുരനുഭവമാണ് മറ്റൊരു കാരണം. കഠിനമായ ഒറ്റപ്പെടലോ അവഹേളനമോ പരിഹാസമോ സ്വന്തം അവസ്ഥയെക്കുറിച്ചുള്ള അമിതമായ ചിന്ത ഇവരിലുണ്ടാക്കാം. അത് പലപ്പോഴും സ്പോട്ട് ലൈറ്റ് ഇഫക്റ്റിനു കാരണമാകാം....

സുഹൃത്തുക്കളിൽ നിന്നു പോലും ഉൾവലിയാനുള്ള പ്രവണത, പുതിയ സ്ഥലങ്ങളിലും  വിവാഹം പോലുള്ള അവസരങ്ങളിലും പോകാൻ മടി കാണിക്കുക ഇവയെല്ലാം ലക്ഷണങ്ങളാണ്...

ചിലർക്ക് ജനിതമായും ഉണ്ടാകാറുണ്ട് നമ്മുടെ തലച്ചോരിൽ ഉള്ള ചില രാസവസ്തുക്കൾ കുറയുന്നതും ഈ അവസ്ഥ ഉണ്ടാക്കാൻ കാരണമാകും..

(വികാരങ്ങളെ നിയന്ത്രിക്കുന്ന സെറടോണിൻ)

 കൗമാരത്തിന്റെ അവസാനഘട്ടത്തിലും യൗവനത്തിന്റെ തുടക്കത്തിലും ഇത്തരം ചിന്തകൾ കൂടും(തുടക്കം ഇടുന്നത് കൗമാരത്തിന്റെ സ്റാർട്ടിങ്ങിൽ ആയിരിക്കും)ഗിയർ മാറ്റി മുന്നോട്ട് കുതിക്കുന്നത്‌ യൗവനാവസ്ഥയിൽ വർദ്ധിക്കും.

 ഇന്റർവ്യു പോലുള്ള അവസരങ്ങളിൽ നെഞ്ചിടിപ്പ് കൂടുക, കൈകാൽ വിറയൽ, തൊണ്ടയിൽ വെള്ളം വറ്റുക, കണ്ണിൽ ഇരുട്ടു കയറുന്നതു പോലെ തോന്നുക തുടങ്ങിയ അവസ്ഥകളും ഉണ്ടാകും. കൃത്യമായ ചികിത്സ ലഭിക്കാതിരുന്നാൽ പൊതുസ്ഥലങ്ങളിൽ പോകാൻ മടി കാണിക്കാനും  ഒറ്റയ്ക്കിരിക്കാനും സാധ്യതയേറും...

പരിഹാരം:-

മറ്റുള്ളവർ തന്നെക്കുറിച്ച് ഇങ്ങനെയാണു കരുതുന്നത് എന്ന ധാരണ മാറ്റിയെടുക്കാൻ അടുപ്പമുള്ളവരോട് തുറന്നു സംസാരിക്കാം(ഈ അവസ്ഥ ഉള്ള സുഹൃത്തുക്കളോട് കൂടുതൽ അടുപ്പം കാണിക്കുക നമ്മളെകൊണ്ടു കഴിയുന്നത് ചെയ്യുക)

സ്പോട്ട് ലൈറ്റ് സിൻഡ്രോം ഉണ്ടെന്നു സ്വയം തിരിച്ചറിയുക

അമിതമായ ഉത്കണ്ഠ മാറ്റിയെടുക്കാൻ ചികിത്സ തേടാം. ആദ്യഘട്ടത്തിൽ ഉത്കണ്ഠ കുറയ്ക്കാനുള്ള  റിലാക്സേഷൻ വ്യായാമങ്ങൾ പരിശീലിപ്പിക്കും. ഉത്കണ്ഠയുണ്ടാക്കുന്ന സാഹചര്യങ്ങളെ നേരിടാനും തരണം ചെയ്യാനും പടി പടിയായി ശീലിപ്പിച്ചെടുക്കും. ഇത്തരം ചികിത്സകൾ കൊണ്ടും അമിതമായ ഉത്കണ്ഠ മാറുന്നില്ലെങ്കിൽ തലച്ചോറിലെ രാസവസ്തുക്കളെ ക്രമീകരിക്കുന്ന മരുന്നുകൾ നൽകേണ്ടി വരാം

ചിട്ടയായ മനഃശാസ്ത്ര ചികിത്സകളും അത്യാവശ്യ ഘട്ടങ്ങളിൽ മരുന്നുകളും കൊണ്ട് ഈ അവസ്ഥ പൂർണമായി മാറ്റിയെടുക്കാനാകും.